پرورش جوجه‌های گوشتی یکی از مهم‌ترین بخش‌های صنعت مرغداری است که نقش مهمی در تأمین پروتئین مورد نیاز جامعه ایفا می‌کند. فرآیند پرورش جوجه‌ها تا رسیدن به مرحله مرغ گوشتی به مراحل مختلفی تقسیم می‌شود که در هر مرحله عوامل خاصی بر رشد و بهبود بهره‌وری تأثیر می‌گذارند. در این مقاله به بررسی این مراحل و عوامل مؤثر بر رشد بهینه جوجه‌ها می‌پردازیم.
1. مرحله جوجه‌ریزی
اولین مرحله در پرورش جوجه‌ها، جوجه‌ریزی است که در آن جوجه‌های یک‌روزه به محیط پرورش منتقل می‌شوند. در این مرحله، شرایط محیطی نقش بسیار مهمی در رشد اولیه جوجه‌ها ایفا می‌کند. دما باید بین 32 تا 35 درجه سانتی‌گراد باشد و رطوبت محیط نیز در حدود 60 تا 70 درصد نگه‌داری شود. تهویه مناسب نیز ضروری است تا اکسیژن کافی به جوجه‌ها برسد.
2. مرحله رشد اولیه (1 تا 3 هفتگی)
در این مرحله، جوجه‌ها به سرعت رشد می‌کنند و نیاز به تغذیه مناسب و متعادل دارند. استفاده از خوراک با کیفیت و حاوی پروتئین بالا بسیار مهم است. نورپردازی مداوم به مدت 23 تا 24 ساعت در روز توصیه می‌شود تا جوجه‌ها به طور مداوم تغذیه کنند و رشد کنند. همچنین، مراقبت‌های بهداشتی مانند واکسیناسیون و پایش علائم بیماری‌ها ضروری است.
3. مرحله رشد میانی (3 تا 6 هفتگی)
در این مرحله، جوجه‌ها به سرعت به سمت بلوغ پیش می‌روند و نیاز به فضای بیشتری دارند. کاهش تدریجی دما و تنظیم نورپردازی به 16 تا 18 ساعت در روز به رشد بهینه کمک می‌کند. تغذیه با خوراک حاوی انرژی و مواد مغذی لازم برای رشد عضلات و استخوان‌ها اهمیت دارد. بررسی مرتب شرایط بهداشتی و جلوگیری از بروز بیماری‌ها همچنان اولویت دارد.
4. مرحله بلوغ (6 هفتگی به بعد)
در این مرحله، جوجه‌ها به وزن و اندازه‌ی مناسب برای فروش به عنوان مرغ گوشتی نزدیک می‌شوند. مدیریت تغذیه و فضای کافی برای حرکت و فعالیت پرندگان اهمیت دارد. دمای محیط باید به دمای معمولی (21 تا 23 درجه سانتی‌گراد) کاهش یابد و نورپردازی به 12 تا 14 ساعت در روز تنظیم شود. توجه به شرایط بهداشتی و کنترل استرس در پرندگان نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
عوامل مؤثر بر رشد بهینه جوجه‌ها
تغذیه
یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر رشد جوجه‌ها تغذیه مناسب است. استفاده از جیره‌های غذایی متعادل و حاوی پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری به بهبود رشد و بهره‌وری جوجه‌ها کمک می‌کند.
شرایط محیطی
دما، رطوبت و تهویه مناسب در سالن‌های پرورش نقش مهمی در رشد جوجه‌ها دارند. هر گونه تغییر ناگهانی در شرایط محیطی می‌تواند بر رشد جوجه‌ها تأثیر منفی بگذارد.
بهداشت و مدیریت
رعایت بهداشت و مدیریت صحیح در پرورش جوجه‌ها برای جلوگیری از بروز بیماری‌ها و مشکلات دیگر بسیار حائز اهمیت است. واکسیناسیون، ضدعفونی سالن‌ها و پایش مداوم سلامت جوجه‌ها از جمله اقدامات ضروری هستند.
ژنوتیپ و نژاد
انتخاب نژاد مناسب و استفاده از ژنوتیپ‌های با بهره‌وری بالا می‌تواند بهبود رشد و کیفیت گوشت مرغ را تضمین کند.
نتیجه‌گیری
پرورش جوجه‌ها تا مرحله مرغ گوشتی فرآیندی پیچیده و نیازمند توجه به جزئیات مختلف است. با رعایت شرایط محیطی مناسب، تغذیه صحیح و مدیریت بهداشتی مؤثر می‌توان به رشد بهینه جوجه‌ها دست یافت و بهره‌وری صنعت مرغداری را افزایش داد. توجه به این عوامل نه تنها باعث افزایش کیفیت محصولات می‌شود، بلکه به کاهش هزینه‌ها و افزایش سودآوری نیز کمک می‌کند.
